Με κριτήριο την ισορροπία ανάμεσα στην προσωπικότητα, την αισθητική και τη λειτουργικότητα του σπιτιού ένα αρχοντικό του 19ου αιώνα στο Βέλγιο ανακαινίζεται έτσι ώστε να εμπνέει τους ενοίκους του.
Από την είσοδο ακόμη, το αρχοντικό αιφνιδιάζει με το ιστορικό μεγαλείο του: η διπλή πόρτα που λειτουργούσε σαν πύλη για τις άμαξες και τα άλογα πριν από 100 χρόνια προσκαλεί σήμερα τους ιδιοκτήτες και τους επισκέπτες να περάσουν στο εσωτερικό του σπιτιού. Σύμφωνα με τα αρχεία της Γάνδης –μιας από τις αρχαιότερες πόλεις του Βελγίου–, η ιστορία του είναι μεγάλη: Χτίστηκε το 1865 από τον αρχιτέκτονα G. E. L'Hoste στην άκρη του Citadelpark το οποίο αναπλάστηκε το 1913 για τις ανάγκες της Διεθνούς Έκθεσης της Γάνδης, που παρουσίαζε όλες τις καινοτομίες της εποχής. Με τη λευκή στούκο πρόσοψη, τυπική της φλαμανδικής αρχιτεκτονικής και κλασικές διακοσμητικές λεπτομέρειες, φιλοξενούσε τότε ταξιδιώτες απ’ όλο τον κόσμο που επισκέπτονταν την έκθεση. Στη συνέχεια γνώρισε πολλούς ιδιοκτήτες που ο καθένας με τη σειρά του πρόσθεσε ή αφαίρεσε στοιχεία αλλάζοντας, ευτυχώς όχι τραγικά, τον ιστορικό χαρακτήρα του – μια μεγάλη απώλεια ήταν ο περιορισμός του φυσικού φωτός.
Πρόσφατα αγοράστηκε από ένα ζευγάρι Βέλγων που έψαχνε οκτώ χρόνια για να βρει το ιδανικό σπίτι. Στόχος τους να εκσυγχρονίσουν το κτίριο χωρίς να του στερήσουν την αρχιτεκτονική ταυτότητά του και γι’ αυτό επέλεξαν τον αρχιτέκτονα Hans Verstuyft, ένα δημιουργό γνωστό για την επιθυμία του να δημιουργεί περιβάλλοντα που έχουν διάρκεια στο χρόνο. Όπως σημειώνει ο ίδιος, «με εκφράζει η άποψη του Peter Zumthor –σ.σ.: βραβευμένου με το διεθνές βραβείο Pritzker– που μιλάει για σιωπηλά κτίρια με έντονη παρουσία στο χώρο. Εξάλλου, έχουμε κάτι κοινό: η δουλειά μας παραμένει μίνιμαλ, ενώ χαρακτηρίζεται από το μάξιμουμ γιατί οι εμφανώς άδειοι χώροι κρύβουν πολλές λεπτομέρειες».
Για την ανακαίνιση του αρχοντικού o Verstuyft δεν ήθελε σούπερ ρουστίκ αντιμετώπιση ή μια ψυχρή, σύγχρονη ατμόσφαιρα. Τον ενδιέφερε η ισορροπία ανάμεσα στην προσωπικότητα, την αισθητική και τη λειτουργικότητα του σπιτιού για να αντέξει η καινούργια εσωτερική διαμόρφωση τουλάχιστον άλλα 100 χρόνια. «Το θέμα ήταν να του δώσω ψυχή ώστε να εμπνέει τους ενοίκους του κι όχι απλώς να δώσω μια ορθολογιστική λύση σε ένα χωροταξικό πρόβλημα», επισημαίνει. Οι εργασίες και οι επιλογές για την ανακαίνιση είχαν κυρίως ένα κριτήριο: την αυθεντικότητα των στοιχείων του σπιτιού. Παράδειγμα, η ξύλινη οροφή με τα δοκάρια, τα λευκά και ανοξείδωτα στοιχεία στην κουζίνα όπως και η επίπλωση π.χ. στην τραπεζαρία με τις καρέκλες του Hans J. Wegner και το custom-made τραπέζι που σχεδίασε ο Verstuyft. Το ίδιο ισχύει και για το καθιστικό με τον καναπέ σε σχέδιο του Antonio Citterio και το τραπεζάκι της Αrco να δίνουν έμφαση στη σύγχρονη ατμόσφαιρα μέσα στο ιστορικό περιβάλλον. Με τις κατάλληλες κινήσεις, το κλασικό φλαμανδικό αρχοντικό έγινε «ένα έξυπνο ερείπιο» –ο όρος ανήκει στο Βέλγο αρχιτέκτονα Bob van Reeth και αναφέρεται στον εκσυγχρονισμό των παλιών κτιρίων– και προσφέρει ένα άνετο και σύγχρονο περιβάλλον για την οικογένεια που ζει εκεί 150 χρόνια μετά την κατασκευή του.
